[ Pobierz całość w formacie PDF ]
mianowany podkanclerzym w Rzymie został kardynałem kościoła św. Wawrzyńca in Lucina.
Innocenty IV był wybitnym prawnikiem, teologiem i świetnym kaznodzieją. Walka z
Fryderykiem II rozgorzała na nowo. Wojska papieskie pod wodzą kardynała Rainera z
Viterbo dokonały bezlitosnej rzezi oddziałów niemieckich stacjonujących w środkowej
Italii. Obawiając się represji, Innocenty schronił się do Francji, gdzie powołał do Lyonu
nowy (XIII) sobór ekumeniczny w celu rozstrzygnięcia sporu między papiestwem a
cesarstwem (1245). Próby pośrednictwa poczynione przez króla Francji, Ludwika IX (pózniej
uznanego za świętego Kościoła katolickiego), spełzły na niczym. Fryderyk II, który nie stawił
się na soborze, został ponownie ekskomunikowany jako cesarz rzymski, król niemiecki i król
sycylijski, a jego poddani zwolnieni od przysięgi wierności. Fryderyk nie przyjął tego wyroku
i ostro zaatakował zepsucie kleru, odejście od zasad ewangelii, uprawianie polityki zamiast
głoszenia prawdy bożej. Stanowisko cesarza znalazło posłuch w wielu państwach Europy.
Autorytet papieski nie był już tak silny, jak za czasów Innocentego III. Mimo prób
pozyskania przez papieża sojuszników politycznych i ogłoszenia krucjaty przeciwko
wy6klętemu cesarzowi, pozycja Fryderyka II pozostała silna aż do jego śmierci (13 grudnia
1250 roku). Na soborze liońskim (I) zajęto się również sprawą najazdów tatarskich. Jeszcze
przed soborem Innocenty IV wysłał do Karakorum, siedziby chana tatarskiego Gujuka,
włoskiego franciszkanina Jana dei Carpine, któremu towarzyszył Benedykt Polak z tego
samego zakonu. Ogłoszony na soborze dekret Innocentego IV aprobował metody
inkwizycji, zwłaszcza stosowania tortur i kary śmierci wobec heretyków, i nakazał
nawet dzieciom denuncjować swych rodziców. Ojcowie soboru przyznali papieżowi
szerokie kompetencje w dziedzinie prawa kościelnego. Po zakończeniu soboru Innocenty IV
powrócił do Italii, ale jego pozycja została osłabiona. Nie ciesząc się uznaniem wśród
ludności Rzymu, papież przenosił się z miasta do miasta, od Umbrii, przez Perugię, Asyż,
Anagni do Neapolu, gdzie zmarł. Trudnym dla papiestwa problemem stał się w tym okresie
rozłam, który nastąpił w zakonie franciszkanów. Utworzyły się dwa stronnictwa, jedno
rygorystów (zwanych również spirytuałami), pragnących przestrzegać normy bezwzględnego
ubóstwa, drugie zwolenników złagodzonej formy reguły franciszkańskiej. Innocenty, chcąc
załagodzić konflikt, uznał wszystko, co posiadał zakon za własność papiestwa; zakonnicy,
zatem zachowują zasadę ubóstwa, albowiem są tylko użytkownikami tej własności. Wybieg
58
ten nie uspokoił dążeń spirytuałów do głoszenia zasady całkowitego ubóstwa prawdziwych
jak się nazywali uczniów Chrystusa. W 1253 roku ogłoszono kanonizację św. Stanisława,
biskupa krakowskiego.
179. ALEKSANDER IV 1254-1261. Rinaldo Conti, hrabia Segni. Urodzony w
Anagni. Był bratankiem Grzegorza IX i przez niego mianowanym kardynałem biskupem
Ostii. Kontynuował politykę swoich poprzedników, wykorzystując załamanie się rodu
Hohenstaufów po śmierci Fryderyka II. Nieustanne zbrojne walki o władzę nad Sycylią
zmuszały papieża do przebywania poza Rzymem. W 1256 roku Aleksander IV przyjął na
swoim dworze w Anagni Alberta Wielkiego, dominikańskiego magistra teologii, nauczyciela
Tomasza z Akwinu. Nieco pózniej mianował go biskupem w Ratyzbonie. Aleksander IV
zmarł w Viterbo.
180. URBAN IV 1261-1264. Jacques Pantaleon Court-Palais był synem szewca z
Troyes (Francja). Został biskupem w Verdun, a następnie patriarchą Jerozolimy. Ośmiu
zebranych z trudem w Viterbo kardynałów wybrało go na papieża. Urban IV rezydował w
Viterbo i nigdy nie przyjechał do Rzymu. Z jego imieniem wiąże się zmiana kierunku polityki
papieskiej, która coraz wyrazniej korzystała z pomocy królestwa francuskiego. Urban IV
ofiarował Karolowi Andegaweńskiemu, bratu króla Ludwika IX, lenno Królestwa Sycylii.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]