[ Pobierz całość w formacie PDF ]
wnioskować, że miały inny kolor. Możliwe, że peleryna była niebieska - takie najczęściej
noszono, ewentualnie biała w brązowe pasy. Na jej czterech rogach znajdowały się frędzle.
731. Wełna owcza. W czasach biblijnych większość ubrań była wykonywana z wełny
owczej. Współcześnie większość owiec ma białą wełnę, jednakże w tamtych czasach były
zazwyczaj brązowe albo w biało-czarne łaty.
732. Z sierści kóz produkowano natomiast szorstką tkaninę, z której wykonywano namioty
dla nomadów. Wielkość namiotu zależała od zamożności właściciela, ale nawet najmniejsze i
najprostsze składały się z dwóch pomieszczeń, oddzielonych od siebie zasłoną.
NAMIOTY
733. Namioty to jedna z najstarszych form zakwaterowania, o której wspomina Biblia.
Pierwsza wzmianka o nich w Piśmie Zwiętym pojawia się już w Rdz 4,20, gdzie mowa, że
Jabal był praojcem mieszkających pod namiotami". Po potopie Jafet mieszkał w namiotach
Sema" (Rdz 9,27). Patriarchowie: Abraham, Izaak i Jakub spędzili większość życia pod
namiotami w ziemi Kanaan i jej okolicach. Lud Izraela zamieszkiwał w namiotach w czasie
40 dni na pustyni, a pózniej przez wiele lat po wejściu do Kanaanu.
734. Domem beduina był namiot z czarnej koziej sierści - tego samego materiału co w
czasach biblijnych. Najważniejszą częścią namiotu jest zamocowany na tyczkach dach.
Końce namiotu przyciąga się do ziemi za pomocą sznurów i mocuje palikami. Właśnie tego
rodzaju palikiem posłużyła się Jael do zabicia Sisery (Sdz 4,21).
735. Namiot miał zazwyczaj kształt prostokątny i dzielił się na dwa, a czasem trzy
pomieszczenia. Wejście prowadziło do pomieszczenia mężczyzn, w którym ponadto
przyjmowało się gości. Za nim znajdowała się przestrzeń przeznaczona dla kobiet i dzieci.
Czasami wyodrębniano jeszcze trzecie pomieszczenie, w którym przebywali służący albo
bydło. Kobiety przebywające w swojej izbie były odgrodzone od pokoju dziennego, tak że nie
widziały gości, ale słyszały, co się działo. Pamiętamy, jak Sara usłyszała, co anioł powiedział
Abrahamowi i zaśmiała się (Rdz 18,10-15).
736. Wyposażenie namiotu. Nomadzi czasów biblijnych byli ciągle w ruchu, dlatego ich
umeblowanie" obejmowało tylko najbardziej niezbędne sprzęty. Na ziemi słali dywan, zaś
na noc rozkładali pod-ściółkę. Na to kładli maty albo dywaniki, a przykrywali się tymi sa-
mymi ubraniami, które nosili w ciągu dnia. W namiocie można było poza tym znalezć worek
ziarna, żarna i mozdzierz do mielenia ziarna. Na tyczkach mocujących namiot wisiały bukłaki
i naczynia na wodę albo inne płyny. Było tam również skórzane wiadro (czerpak) do na-
bierania wody z napotykanych po drodze studni i gliniany dzbanek, w którym kobiety nosiły
wodę. W kuchni można też było znalezć podkładki pod talerze, naczynia, na których
podawano posiłki i kubki do picia. W niektórych namiotach używano prymitywnych lamp.
Właściciele wielbłądów wykorzystywali siodła również do siedzenia w namiocie.
737. Szycie nowych namiotów było rzadkim wydarzeniem. Nawet obecnie przez cały rok
gromadzi się kozią sierść, aby ją użyć do wykonania łat na starym namiocie. Kobiety
odrywają najbardziej zużytą część i na jej miejsce wszywają nowy kawałek tkaniny. Starą
część wykorzystuje się nieraz jako zasłonę we wnętrzu namiotu. Co roku uzupełnia się zużyte
kawałki tkaniny nowymi, a reperowane w ten sposób namioty przechodzą z ojca na syna, nie
będąc nigdy ani zupełnie nowe, ani całkiem stare.
738. Kiedy powiększa się rodzina właściciela namiotu albo też wzbogaci się on, powiększa
się namiot o kolejne pomieszczenia. Zapewne właśnie o tym pisał Izajasz, kiedy porównywał
w swoim proroctwie przyszłe powodzenie Izraela z namiotem beduina:
Rozszerz przestrzeń twego namiotu,
rozciągnij płótna twego mieszkania, nie krępuj się,
wydłuż twe sznury, wbij mocno twe paliki!"
(Iz 54,2)
DOMY
739. Osiedlenie się na stałe w Kanaanie, po latach przebywania w Ziemi Obiecanej,
spowodowało że wędrowny styl życia nomadów został zastąpiony przez życie rolnicze.
Miejsce namiotów zaczęły zajmować domy. Przeciętny dom zwyczajnych ludzi składał się z
jednej izby. W czasach biblijnych Izraelici spędzali większość czasu poza domem, pod gołym
niebem, a dom służył jedynie jako schronienie na noc. Hebrajskie słowo na określenie domu
(bayth) wywodzi się właśnie od schronienia. Autorzy Pisma Zwiętego nazywali Boga schro-
nieniem" bądz osłoną" (por. Ps 61,4; Iz 4, 6).
740. Domy Izraelitów były budowane z glinianych cegieł wypalanych na słońcu, rzadziej
z chropowatego, miejscowego piaskowca, przy użyciu błotnistej zaprawy murarskiej. Z
ociosanych kamieni budowano jedynie pałace albo domy najzamożniejszych, na przykład
pałace króla Salomona (lKrl 7,9).
741. Dachy składały się z belek ułożonych w poprzek między ścianami, które pokrywano
trzciną albo głogiem. Na to kładziono powłokę z błota lub gliny, a na wierzch sypano piasek
i kamyczki, które następnie wałkowano, aby uczynić dach gładkim i odpornym na deszcz.
742. Posiadanie glinianego domu rodziło problemy nieznane wielu ludziom współczesnym,
zwłaszcza żyjącym na Zachodzie. Zdarzało się widzieć trawę porastającą dachy takich
domów - wspomina o tym nawet Pismo Zwięte: Niech się staną jak trawa na dachu, która
usycha, zanim ją wyplenia" (Ps 129,6; por. 2Krl 19,26; Iz 37,27). Gdy dach był brudny, po
ulewnym deszczu dochodziło często do przecieków. Księga Przysłów porównuje
przeciekającą rynnę dachu do kłótliwej kobiety lub żony (19,13; 27,15). Problem stwarzała
nie tylko woda, lecz również węże wpełzające do domu przez szpary oraz złodzieje, którzy
łatwo mogli zrobić podkop i dostać się do domu (por. Hi 24,16).
743. We wsiach budowano domy jednopokojowe, zaś w miastach kilkupokojowe. Gdy
w domu znajdowały się dwa pokoje, nie budowano ich jeden przy drugim, lecz pozostawiano
między nimi wolną przestrzeń szerokości pokoju. Końce pokojów łączono murem i w ten
sposób powstawało otwarte podwórze. Gdy pokojów było więcej, mur z końca dziedzińca
zastępowano pokojem, a podwórko okalało więcej pokojów, tworzących przestrzeń
odgrodzoną od ulicy.
744. Na podwórzach budowano często cysterny na wodę oraz -jak wiemy z relacji o pobycie
Piotra na dziedzińcu domu arcykapłana podczas procesu Jezusa (J 18,18) - miejsca na
ogniska. Podwórza służyły jako miejsce posiłków oraz kąpieli. Kiedy Dawid z dachu swego
pałacu oglądał Batszebę w kąpieli (2Sm 11,2), myła się ona na podwórzu swojego domu, w
[ Pobierz całość w formacie PDF ]